Σάββατο 18 Μαΐου 2013

Sound vs Composition - Musical εμφύλιος


Κοιτούσα αυτό το δίσκο στη δουλειά σήμερα. Τον έχω ξαναδεί, σήμερα όμως πρώτη φορά μου χτύπησε ο τίτλος. Coltrane's sound. Sound. Σε αυτό το δίσκο, υπάρχει ο ήχος του Coltrane. Όχι τα τραγούδια που έγραψε τελευταία, αλλά ο ~~ήχος~~ του.
Το γούσταραν πολύ αυτό παλιά. Ποιος είναι ο ήχος του ενός, που ακούγεται πιο φρέσκος από τον άλλον. Αυτό ήταν ο στόχος. Να έχεις το δικό σου ~~ήχο~~. Για αυτό έψαχνες αν ήσουν καλλιτέχνης. Θυμήθηκα και το Back To The Future. Όταν παίζει στο σχολικό χορό ο McFly το "Johnny B Goode" και παίρνει ο Marvin Berry τον ξάδερφό του, τον Chuck και του λέει "You know that new sound you're looking for? Well, listen to THIS!". Να το πάλι. Τότε, ερχόταν πρώτα να βρεις τον ήχο σου. Τα τραγούδια, ακολουθούσαν αργότερα.
Και αυτό ήταν που μαγνήτιζε τον κόσμο. Κάποιος που ακουγόταν όπως κανείς άλλος, την εποχή που όντως η καινοτομία είχε το χρήμα. Προφανώς τα hit singles έφερναν και τότε την επιτυχία, αλλά αυτό που ταρακούνησε τον κόσμο ήταν το αιρετικό πάντρεμα του rhythm n blues με τα gospel που έκανε ο Ray Charles και σε δεύτερη μοίρα το πόσο πολύ χόρεψαν το "Mess Around".
Πόσο πολύ τα γούσταραν αυτά τότε! Και δικαίως τα συζητάμε μέχρι σήμερα, γιατί είναι ο ήχος που γεννάει σκηνές. Ακόμα έτσι γίνεται. Η σκηνή του grunge, του σουηδικού death metal, του punk, του neo folk, του sludge. Τα τραγούδια γεννούν τους ήρωες της κάθε σκηνής. Αφού δηλαδή ξεκινήσει ο κόσμος να παίζει αυτό το είδος μουσικής. Τις σπάνιες περιπτώσεις που γίνεται ταυτόχρονα, είναι τις στιγμές που είσαι οι Nirvana, οι Sex Pistols, οι Black Sabbath.
Που βρισκόμαστε τώρα; Τώρα παλεύουμε μεταξύ ήχου και σύνθεσης. Έχουμε ακούσει τόσα πολλά και τρέχουμε τη μια πίσω από τις τραγουδάρες των Audrey Horne και την άλλη να προφτάσουμε τη "σωστή" djent μπάντα. Από το τι θα παίξει ο Jack White φέτος, στο πόσοι θα κοπιάρουν τους Fleet Foxes. Θεωρητικά, ο νεωτεριστής θα κυνηγά τον ήχο και ο παλιομοδίτης τα τραγούδια. Ακούγεται λογικό, αλλά δε συμβαίνει. Και ο πιουρίστας θα κολλήσει σαν βδέλλα στο παραδοσιακό thrash, αλλά και ο μοντέρνος θα εκμεταλλευτεί το φρέσκο dubstep για να "ξεχωρίσει από τη μάζα". Ταυτόχρονα, και οι 2 θα υποκλιθούν στη σύνθεση. Ο οποιοσδήποτε δίσκος που θα έχει τις τραγουδάρες, θα αποθεωθεί από όλους. Είτε είναι Accept, είτε είναι Baroness. Κάποτε ο Καραολίδης είχε γράψει "Τι την θες την πρωτοτυπία, αν έχεις καλά τραγούδια;". Προδίδεται σαν μέγιστος fan των AC/DC, έχει όμως δίκιο.
Το οποίο είναι κάπως παράδοξο, γιατί σαν σύγχρονοι ακροατές με τόσα και τόσα ερεθίσματα, δε θα έπρεπε να αποζητάμε το κάτι νέο, ειδικά τώρα που είναι πιο δύσκολο; Θα στραβώσουμε που ο νέος δίσκος των Queens Of The Stone Age δε ροκάρει αρκετά, παρόλο που είναι ξεκάθαρα challenging να καταλάβεις τι γίνεται εκεί μέσα, όπου ο Homme έστησε μια καλλιτεχνική παραγωγή και όλο αυτό ισούται με περιπετειώδη ακρόαση; Με ένα tempo 4/4 είμαστε καλυμμένοι, αρκεί να έχει από πάνω το groovy refrain του "Crucial Velocity";
Και βρέχει ερωτήσεις από δω και πέρα. Μήπως αυτό που παίρνει ο άνθρωπος από τη μουσική, είναι το ίδιο από την αρχή του χρόνου; Ο υποδοχέας του εγκεφάλου δηλαδή, της συγκεκριμένης τέχνης ικανοποιείται με λιγότερα από όσα του προσφέρονται τελευταία; Υπάρχει σαφώς μια καταναλωτική θεώρηση στη σύγχρονη μουσική, οπότε το έχουμε παρακάνει; Αν είναι έτσι, γιατί συνεχίζουμε; Να ψάχνουμε, να διαφωνούμε, να συνθέτουμε, να παίζουμε shows, να φτιάχνουμε ήρωες;
Κατά λάθος μέσα στην πληκτρολόγηση, φάνηκε η αλήθεια. Ο λόγος αυτής της ανισορροπίας, είναι γιατί ο μεν καλλιτέχνης δημιουργεί, ο δε αποδέκτης καταναλώνει. Όχι απαραίτητα με την εμπορική έννοια, εννοώ ότι είναι ο παραλήπτης της τέχνης. Ο μουσικός παλεύει να βγάλει κάτι από μέσα του, ο ακροατής τρέχει να προλάβει να το απορροφήσει. Εσύ ψάχνεις τον ήχο για να μεταφράσεις την ψυχή σου, εγώ ψάχνω θέση στον εγκέφαλό μου να παρκάρω αυτό που η εμπειρία μου, μου επιτρέπει να κατανοήσω.
Δεν είμαστε της ίδιας φάρας εμείς οι 2 my friends...

Κυριακή 12 Μαΐου 2013

Info Wars - Η προκατάληψη και το σύνδρομο του παρθένου αυτιού


Αυτή την εβδομάδα, internet σε μισώ. Βέβαια αυτή τη στιγμή σε έχω ανάγκη, αλλά τις τελευταίες 4-5 μέρες σε καταριέμαι. Όπως επίσης καταριέμαι τους προγενέστερους ακροατές, όσους μας δίδαξαν με τα λόγια τους μουσική, τους παλαιο-γραφιάδες και τα συνθήματα με σπρέι στους τοίχους. Γιατί δεν κρατάτε το στόμα σας κλειστό, που να πάρει;
Κάποια από τις μέρες της εβδομάδας που μας αποχαιρετά, είχε η τηλεόραση το Across The Universe. Το οποίο είναι ένα συμπαθητικό kind of musical, με τις ερωτικές ιστορίες μιας παρέας νέων με φόντο το αντιπολεμικό κλίμα στην Αμερική των 60s, διανθισμένο με τα τραγούδια των Beatles. Ευχάριστο και κεφάτο, να το δείτε.
Το είδα κι εγώ λοιπόν και συνειδητοποίησα ότι ενώ δεν είμαι κανένας μεγάλος fan, ήξερα όλα σχεδόν τα τραγούδια. Όχι σε φάση "κάπου το έχω ξανακούσει αυτό", αλλά το είχα για πλάκα, ήξερα πως πάει και τι λέει μετά, και που είναι η αλλαγή. Αν γυριστεί αντίστοιχο musical με τίτλο My Last Serenade με τραγούδια των Killswitch Engage, δε θα πιάσω αντίστοιχο σκορ, είμαι βέβαιος.
Την επόμενη μέρα που είχα μερακλώσει λοιπόν, έβαλα τα 2 διπλά best of των Beatles (το κόκκινο και το μπλε που λέμε οι δισκοπώλεις) στο ipod και έφυγα για τη δουλειά. Και ενθουσιάστηκα. Απαλλαγμένος από την ανάγκη να ακούσω άλλη μια brutal φασαρία, επιβεβαίωσα άλλη μια φορά γιατί οι Beatles είναι το όνομα που είναι και με ποιο τρόπο άλλαξαν την pop μουσική για πάντα μέσα σε 8 χρόνια. Όπως το καταλαβαίνω εγώ, ήταν οι μεγαλύτεροι μάστορες στο στοχευμένο songwriting και μέσα σε ένα τρίλεπτο κομμάτι, είχαν 2-3 μελωδίες που δεν ξεχνάς ΠΟΤΕ. Και ηχογράφησαν καμιά 200αριά τέτοια. Πέρασα υπέροχα ακούγοντάς τους στο δρόμο λίγες μέρες και ένιωσα σαν να τους ανακάλυψα ξανά. Μόνο που το ήξερα ήδη. Ακόμα και πριν τους ακούσω. Και αυτό είναι τόσο άσχημο.
Ήταν τόσο ωραία η εμπειρία της μουσικότητας, που θα ήθελα αυτές οι μέρες να είναι οι πρώτες φορές που άκουγα Beatles, χωρίς να έχω ιδέα περί τίνος επρόκειτο. Και μετά συνειδητοποίησα ότι δεν είχα ποτέ αυτή την ευκαιρία. Ποτέ δε με κόλλησαν στον τοίχο οι Beatles, παρόλο που μου άρεσε αυτό που άκουγα εξαρχής. Γιατί; Επειδή δεν είχα παρθένο αυτί. Επειδή όταν ασχολήθηκα να τους ακούσω για πρώτη φορά, ΗΞΕΡΑ ΗΔΗ ότι είναι οι θρύλοι των 60s που καθόρισαν τη μεταγενέστερη μουσική και είχαν εκατομμύρια παλαβούς fans σε όλο τον πλανήτη και τους προσκυνούν όλοι και τα πάντα.
Τα τελευταία 20 χρόνια είχα την ατυχία (ή έτσι λέω αυτή την εβδομάδα τουλάχιστον) να ψαχουλεύω και να διαβάζω και να συζητώ για μουσική, τόσο μανιωδώς όσο και να την ακούω. Έχω πάρει και συνεχίζω να παίρνω άπειρη πληροφορία για μουσικούς, τάσεις, επιτυχία, παραφιλολογία και hearsay εμπειρίες που πολλές φορές ξεπερνάει την ποσότητα της actual μουσικής που απορροφώ. Και αυτό είναι τόσο λάθος.
Αν είσαι τέτοιος τύπος, η μόνη ευκαιρία να φας αυθεντική κατραπακιά με τη μουσική, είναι να πέσεις πάνω σε ένα άγνωστο ντεμπούτο. Συμβαίνει μερικές φορές, αλλά αποκλείεται πάνω από 2 φορές το χρόνο, ότι είδος μουσικής και να ακούς.
Κατά τα άλλα, το 85% των καλλιτεχνών που προσκυνάς, ΗΞΕΡΕΣ ΗΔΗ ότι είναι άξιοι προσκυνήματος πριν η πρώτη νότα φτάσει στο αυτί σου. Σου έδωσε ο μεγαλύτερος ξάδερφος την κασέτα με το πρώτο Black Sabbath για να σε ξεστραβώσει στο σχολείο. Πρώτα σου είπαν ότι είναι τα μεγαλύτερα αλάνια και θρυλικοί drug survivors και μετά πρωτοάκουσες το riff του "Satisfaction". Κοιτούσες σαν χάνος την (ελπίζω θεέ μου) κοπέλα σου να σου λέει ενθουσιασμένη το πόσο φανταστικός ποιητής ήταν ο Morrisson πριν σου βάλει στο δωμάτιό της το "Riders On The Storm". Δεν υπάρχει πιο εκρηκτική live μπάντα από τους The Who, ρώτα όποιον θες. Αν ο Θεός πιάσει μια κιθάρα, δε θα καταφέρει να παίξει σαν το Jimi Hendrix. Οι Led Zeppelin, τα έχουν κάνει όλα φίλε. Δε θα υπήρχε ηλεκτρονική μουσική χωρίς τους Kraftwerk. Οι Stones ντρέπονταν να μιλήσουν στο Muddy Waters. Περισσότεροι άνθρωποι είδαν τη μετάδοση της συναυλίας του Elvis στη Χαβάη, από ότι την προσελήνωση του Αpollo 11. Και δεν ξεκινώ καν να μιλήσω για την κλασική μουσική.
Όποιος άκουσε κάποιο από τα μεγαθήρια της μουσικής, έχοντας πραγματικά παρθένο αυτί ακουστικά και συνειδησιακά, ελπίζω να έχει συναίσθηση της σπάνιας τύχης του. Φθονώ θανάσιμα τον ανίδεο ακροατή των Tool, των Black Sabbath και των Queen, που έπεσε κατά τύχη πάνω τους και δεν τους ξεπέρασε ποτέ. Δεν ξέρω αν η λύση είναι να μένεις μακριά από την ενημέρωση ή να μην έχεις φίλους, ξέρω όμως ότι αυτή την εβδομάδα τουλάχιστον, θα ήθελα να ήμουν ερημίτης.